De voormalige president van de Oekraïense nationale bank, Valeria Hontareva, wordt ernstig bedreigd. Dinsdag werd een brandbom naar binnen gegooid in haar villa vlakbij Kiev. Eerder deze maand brandde de auto van haar zoon uit. Zijzelf werd eind augustus in Londen, waar ze sinds een jaar woont, op een zebrapad aangereden en moest voor haar verwondingen in het ziekenhuis worden opgenomen.
Volgens de politie is op bewakingscamera’s te zien dat iemand om 3 uur ’s nachts over het hek van de villa sprong en iets naar binnen wierp. Op dat moment was er niemand aanwezig. Hontareva per telefoon tegen de Kiev Post: ‘Het huis is volledig afgebrand. Ik heb niet langer de kracht om hiermee om te gaan.’ Ze overweegt in Londen asiel aan te vragen.
Hontareva was van 2014 tot mei 2017 president van de nationale bank. Zij denkt dat de aanvallen op haar verband houden met haar besluit in 2016 om de grootste particuliere bank van Oekraïne, de Privatbank, te nationaliseren. Zij nam dit besluit nadat bij controle van de boeken was gebleken dat er een bedrag van liefst 5,5 miljard dollar op de balans ontbrak. Ihor Kolomojsky, mede-eigenaar van Privatbank, ontvluchtte daarop Oekraïne uit vrees voor strafvervolging. Na de verkiezing van Zelensky, die met hulp van het tv-station 1+1 van Kolomojsky campagne voerde en won, keerde de gevluchte oligarch terug.
Kolomojsky heeft elke betrokkenheid bij de (eerdere) aanslagen op Hontareva ontkend en dreigt haar nu wegens smaad aan te klagen. Deze week zei premier Hontsjaroek tegen de Financial Times dat de regering een compromis wil sluiten met Kolomojsky over de Privatbank. Zo’n stap zal, menen analisten, het vertrouwen van het IMF en westerse banken in Oekraïne en in de hervormingen van Zelensky een dreun geven.
Op 10 september had president Zelensky een ontmoeting met Kolomojsky. Twee dagen later deed de Oekraïense politie huiszoeking in een Kievse woning, die eigendom is van Hontareva. Eerder al, op 27 augustus, verleende een rechtbank in Kiev toestemming om haar voor ondervraging terug te halen naar Kiev. Hontareva woont sinds 2018 in Londen, waar ze als research fellow verbonden is aan de London School of Economics and Political Science.
Na de aanrijding en het moedwillig uitbranden van de auto van haar zoon en schoondochter zei Hontareva dat ze ertoe gedwongen werd politiek asiel te vragen ‘als ons land zijn eigen hervormer als vuil behandelt en politiek en fysiek vervolgt’. Deze zomer tijdens een interview met de BBC beschuldigde zij Kolomojsky ervan haar te bedreigen. Ze zei dat hij drie jaar geleden was begonnen met verhulde dreigementen tegen haar, en dat hij sinds een jaar ook openlijk dreigementen uit. ‘Als er iets met mij gebeurt, dan wil ik dat iedereen de reden kent’, zei ze bij die gelegenheid.
Valeria Hontareva, van 2014 tot 2017 president van de
nationale bank van Oekraïne. Foto Wikimedia
De politie in Londen onderzoekt of Hontareva met opzet is aangereden. Het incident gebeurde op 26 augustus. De chauffeur reed door. Hontareva belandde in het ziekenhuis en zit met haar been in het gips. Op 5 september was de auto van haar zoon en schoondochter het doelwit. De auto werd in brand gestoken voor de woning van het gezin in Kiev.
In een verklaring op Facebook veroordeelde Zelensky de aanslag op de villa van Hontareva als een ‘wrede misdaad’ en zei dat de politie de zaak topprioriteit moesten geven. ‘In Oekraïne moet iedereen zich beschermd voelen, ongeacht zijn of haar vroegere en huidige posten en politieke opvattingen.’ Minister van Binnenlandse Zaken Arsen Avakov legde een verband tussen de komst van een IMF-delegatie en de aanslag. ‘Wie ook de opdrachtgever en uitvoerder van de aanslag is tijdens de IMF-missie in Oekraïne, is een vijand die het land schade berokkent’, zei hij.
Bronnen: Radio Free Europe/Radio Liberty, BBC