Volgens de laatste cijfers van het sociologisch onderzoeksbureau Levada Center zou 48 procent van de Russen op Vladimir Poetin stemmen als er nu presidentsverkiezingen zouden zijn. Dat is een daling van 5 procentpunten ten opzichte van eenzelfde peiling in januari 2016. Het Levada Center, onafhankelijk van de staat, baseert zijn opinieonderzoek op huis-aan-huis-interviews om politiek-correcte antwoorden te vermijden. Sinds een half jaar is het instituut door de overheid verplicht om het etiket 'buitenlandse agent' te voeren.
Poetin begroet inwoners van Kazan. Foto: Kremlin.ru
Het vertrouwen in president Poetin daalt: in maart 2015 gaf nog 83 procent van de ondervraagden te kennen Poetin als leider te vertrouwen, in het recente onderzoek was dit 72 procent. Dat is overigens nog altijd een hoger cijfer dan in 2013 vóór de annexatie van de Krim, toen 'slechts' 59 procent hem zei te vertrouwen.
Waar de president tien jaar geleden nog alom werd geprezen om zijn economisch beleid worden nu zijn inspanningen op het gebied van veiligheid en internationale betrekkingen het meest gewaardeerd. Respondenten noemen het versterken van de militaire strijdkrachten (39 procent) en de versteviging van Ruslands positie op het wereldtoneel (34 procent) als belangrijkste prestaties van Poetin. Het tackelen van de Tsjetsjeense kwestie wordt door 26 procent genoemd en het scheppen van orde in het land door 24 procent.
Deze cijfers weerspiegelen de steun van de Russen voor Vladimir Poetins streven Rusland weer een machtige positie in de wereld te geven. De buitengewone waardering voor de buitenlandpolitiek van de president wordt gevoed door de beeldvorming. Militaire acties in het buitenland zoals in Syrië of de Donbas regio worden op de Russische staatstelevisie breed uitgemeten en gepresenteerd als persoonlijke triomfen van Poetin.
Ondanks de erkenning voor het buitenlandbeleid, is de nadruk op de internationale acties in de media niet afdoende om de aandacht van de binnenlandse problemen af te leiden. Aan interne kwesties wordt op de Russische televisie weliswaar nauwelijks aandacht geschonken, de teruggang in welvaart wordt evenwel aan den lijve ondervonden. Dat heeft zijn weerslag op de cijfers. Een derde van de ondervraagden zegt bezorgd te zijn over de achteruitgang van de levenstandaard.
Een andere binnenlandse kwestie waar Russen ontevreden over zijn is de corruptie in het land, 32 procent geeft aan hierover verontrust te zijn. Onder aanvoering van activist Aleksej Navalny was er de afgelopen maanden veel aandacht voor de vermeende corruptie van premier Medvedev en de Russische regering. Uit de laatste enquête blijkt dat 38 procent van de ondervraagden de anti-corruptieprotesten van Navalny steunt. De corruptie en de duidelijk voelbare economische problemen leiden samen tot een daling van de algehele tevredenheid van de Russen met alle overheidsorganen. Alleen Poetins populariteit blijft redelijk overeind. De verantwoordelijkheid voor de problemen wordt toegeschreven aan de overheid, maar niet aan Poetin. De president, symbool van de onbetwistbare staatsmacht, die middels buitenlandse successen op televisie wordt geadverteerd, treft geen blaam in de ogen van de bevolking. Respondenten formuleren het als volgt:
‘Op dit punt [buitenlands beleid] steun ik Poetin. Maar natuurlijk, niet op alle… In principe als het gaat om het buitenlandbeleid, ja dan vooral. Maar zijn partij steun ik niet.’
De cijfers van Levada Center laten evenwel duidelijk zien dat het algehele vertrouwen in de overheid afneemt en dat de Russen aandacht eisen voor de binnenlandse problemen.
Bronnen: Republic.ru, Radio Free Europe, Levada Center