Russische troepen in de bezette gebieden van Cherson en Zaporizje hebben burgers gemarteld, gekidnapt en illegaal vastgehouden en ook krijgsgevangenen gemarteld, meldt Human Rights Watch in een nieuw rapport over mensenrechtenschendingen in het oorlogsgebied in Oekraïne.
Protesten tegen de Russische bezetting, hier op 9 maart in Cherson, zijn door de terreur verstomd (foto privécollectie via HRW)
'Russische troepen hebben de bezette gebieden van zuid-Oekraïne veranderd in een afgrond van angst en wilde wetteloosheid', zegt Yulia Gorbunova, researcher van HRW in Kyiv. 'Marteling, onmenselijke behandeling, evenals arbitraire detentie en onwettige opsluiting van burgers zijn de overduidelijke oorlogsmisdaden die we hebben vastgelegd. De Russische autoriteiten moeten per direct een einde maken aan die misdrijven en beseffen dat ze daarvoor ter verantwoording kunnen en zullen worden geroepen.'
Human Rights Watch sprak met 71 mensen uit Cherson, Melitopol, Berdjansk, Skadovsk en 10 andere steden in de zuidelijke regio's Cherson en Zaporizje. Ze beschreven 42 gevallen van kidnapping, illegale detentie, soms incommunicado, en marteling. Minstens drie leden van locale zelfverdedigingsgroepen werden gemarteld, twee van hen stierven.
Met deze illegale handelingen proberen de Russische autoriteiten informatie te verkrijgen en mensen angst in te boezemen om ze te dwingen de bezetting te accepteren. Dit zijn schendingen van het internationaal recht, aldus HRW.
Martelingen in detentie
Mensen beschreven in de interviews hoe ze werden gemarteld met lange afranselingen en soms met electroshocks. Ze liepen gebroken ribben, botten en tanden op, ernstige brandwonden, hersenschuddingen, gesprongen bloedvaten in het oog, steekwonden en blauwe plekken.
Een man die protestbijeenkomsten organiseerde werd met een honkbalknuppel geslagen. Een ander moest een maand in het ziekenhuis herstellen voor de verwondingen die hij in detentie had opgelopen. Een derde kon na 7 dagen detentie 'nauwelijks lopen' en had gebroken ribben en een gebroken knieschijf.
Ex-gedetineerden vertelden tijdens hun gevangenschap continu geblinddoekt en geboeid te zijn geweest, nauwelijks te eten en te drinken te hebben gekregen en geen medische hulp.
Op 27 maart martelden Russische soldaten drie leden van Chersons Locale Zelfverdedigingsgroepen: commandant Vitali Laptsjoek, zijn plaatsvervanger Denis Mironov en twee vrijwilligers wier namen om veiligheidsoverwegingen geheim worden gehouden. Mironov (41) stierf aan de verwondingen die hij in detentie opliep. Laptsjoeks lichaam werd op 22 mei in de baai van Cherson gevonden, met zijn armen geboeid en een gewicht aan zijn benen gebonden.
Denis Mironov (41) uit Cherson met zijn familie in 2021. Hij overleed aan zijn verwondingen, opgelopen in Russische detentie (foto HRW)
Een journalist uit Cherson zei over de alles doordringende angst: 'Je weet niet wanneer ze je komen ophalen en wanneer ze je weer laten gaan.' Sommige gedetineerden werden pas vrijgelaten na het ondertekenen van een verklaring over 'coöperatie' met de bezetters.
'Oekraïners in de bezette gebieden gaan door een hel', zei Gorbunova. 'De Russische autoriteiten moeten onmiddellijk een onderzoek starten naar oorlogsmisdaden en ander machtsmisbruik door hun troepen in het gebied en hetzelfde geldt voor internationale onderzoeksinstanties die vervolging van misdrijven ten doel hebben.'
De Russische troepen vielen de regio Cherson, aan de kust van de Zwarte Zee, op 25 februari 2022 binnen en claimden al op 3 maart de hoofdstad Cherson te hebben ingenomen. Aanvankelijk demonstreerde de bevolking van de stad openlijk tegen de bezetting, maar door de terreur is daar een einde aan gekomen.
De Russische overheid is van zins in september in de regio referenda te houden over toetreding tot de Russische Federatie. Burgers worden gedwongen Russische paspoorten aan te vragen, kinderen worden naar Rusland vervoerd en ter adoptie aangeboden. Met inbegrip van de Donbas zou Rusland zich zo ongeveer eenvijfde van het territorium van Oekraïne toeëigenen.
De Oekraïense troepen bereiden een tegenoffensief voor om het zuiden van Oekraïne te heroveren.
Lees hier het hele rapport van Human Rights Watch
Demonstratie tegen de bezetting, maart 2022