Navalny's team roept op tot nieuwe landelijke protestactie

Leonid Volkov, coördinator van Aleksej Navalny’s anti-corruptiefonds FBK, heeft de start van een nieuwe campagne aangekondigd onder de leus ‘vrijheid voor Navalny’.  Zodra een half miljoen mensen in het hele land zich online bereid heeft verklaard om de straat op te gaan en de vrijlating van Navalny te eisen, zal de datum voor de protestactie bekend worden gemaakt. De aantallen worden bijgehouden op een digitale kaart van Rusland. Direct na de aankondiging van de campagne werd Navalny’s site kortstondig geblokkeerd, maar na een dag hadden zich al bijna 200.000 mensen aangemeld. 

afbeelding1 Leonid Volkov, coordinator van de regionale kantoren van anti-corruptiefonds FBK (Foto: screenshot YouTube).

In februari liet Volkov weten dat er pas in de lente nieuwe protestacties zouden komen. Na de duizenden arrestaties tijdens de protesten naar aanleiding van de arrestatie en veroordeling van Navalny, begin dit jaar, zagen zijn medestanders zich genoodzaakt om een stapje terug te doen. Veel mensen van anti-corruptiefonds FBK zijn gearresteerd en het team vond het belangrijk om in de aanloop naar de parlementsverkiezingen in september dit jaar, weer op volle kracht campagne te kunnen voeren.

Tijdens de protestacties eind januari gingen in meer dan honderd Russische steden naar schatting tussen de 200.000 en 300.000 mensen de straat op. Dat heeft behalve tot administratieve straffen ook tot negentig strafzaken geleid. Sommige mensen die destijds gearresteerd zijn, staan nog voor de rechter in wat de ‘sanitaire zaak’ is gaan heten, een verwijzing naar het feit da de demonstranten door hun deelname aan de niet-toegestane protestactie de coronaregels hebben overtreden.

Onder hen was ook juriste Ljoebov Sobol, één van de belangrijkste leiders van het Navalny team, tegen wie inmiddels twee rechtszaken lopen. Ze heeft huisarrest tot 23 juni vanwege haar deelname aan de protestactie van eind januari. Daarnaast wordt ze beschuldigd van huisvredebreuk bij FSB medewerker Konstantin Koedrjavtsev, bij wie ze aanbelde, nadat Navalny hem in een telefoongesprek had ontmaskerd als een van de FSB'ers die de moordaanslag met novitsjok zou hebben voorbereid. Het verzoek van Navalny om een strafrechtelijk onderzoek in te stellen naar de verdachten achter zijn vergiftiging werd afgelopen maandag door een militaire rechtbank afgewezen.

Ook tegen FBK-persvoorlichter Kira Jarmysj, de coördinator van de Moskouse afdeling van FBK Oleg Stepanov en tegen Anastasia Vasiljeva, het hoofd van de aan Navalny verbonden onafhankelijke vakbeweging Alliantie van Artsen, lopen rechtszaken.

Nieuwe strategie

De aankondiging van de nieuwe protestactie komt sneller dan verwacht, al is het logisch dat Navalny’s team niet te lang wil wachten met de start van een campagne om Navalny die voor 2,5 jaar vastzit in een strafkolonie met een hardvochtig regime, vrij te krijgen. ‘Navalny is het grootste probleem van het Poetin regime’, zegt FBK directeur Ivan Zjdanov in de campagnevideo.

 In deze videoboodschap roepen drie medewerkers van Navalny's anti-corruptiefonds FBK mensen op om zich aan te melden voor de  protestactie.

In die videoboodschap roepen Volkov, Zjdanov en onderzoekster Maria Pevtsjich de bevolking op de straat op te gaan om Navalny’s vrijlating en een betere toekomst voor Rusland te eisen. 'Deze actie ‘wordt geheel anders, niemand in de geschiedenis van Rusland heeft ooit zoiets gedaan en iedereen zal over de protestactie horen, het is een protestactie die Poetin niet uiteen kan slaan’ , zegt Volkov in de aankondiging.

Mensen kunnen zich online met hun emailadres en woonplaats aanmelden voor de protestactie. Bovendien moedigt Volkov mensen aan om hun exacte adres op te geven omdat het dan mogelijk wordt via de interactieve kaart te zien hoeveel mensen er in jouw buurt dezelfde mening delen. Hier lijkt Volkov aan te sturen op het solidariteitsgevoel dat in Belarus tussen buurtbewoners ontstond tijdens de protesten tegen Aleksander Loekasjenko naar aanleiding van de vervalste presidentsverkiezingen.

De strategie die Navalny's team heeft gekozen is gewaagd. Zo is het de vraag of er genoeg mensen bereid zullen zijn de straat op te gaan en daarmee een directe confrontatie met politie en justitie te riskeren. Ook zal het registreren op de site sommigen afschrikken uit angst niet anoniem te blijven, al kan je door alleen een emailadres en woonplaats aan te geven ook redelijk onzichtbaar deelnemen.

Voorlopig lijkt de strategie te werken. Op de interactieve kaart van Rusland verschijnen steeds meer puntjes bij verschillende Russische steden. ‘Ieder puntje op de kaart is een moedig mens die optreedt tegen het Poetin regime’, staat erbij geschreven.

Angst overwinnen

In de aankondigingsvideo refereren de stafleden van het team Navalny aan de angst van Russische burgers om te protesteren. ‘Poetin is goed in het zaaien van angst. Zijn oproerpolitie met gummiknuppels, zijn arrestantenbusjes en zijn rechters worden allemaal ingezet om de burgers van ons land angst aan te jagen. Ga niet de straat op: ze zullen je slaan, beboeten, arresteren, dat is zijn belangrijkste argument, zijn grootste instrument om aan de macht te blijven. Maar wij weten dondersgoed: als er 1.000 mensen de straat op gaan, dan zullen ze allemaal gearresteerd worden, als 10.000 mensen de straat op gaan, zullen ze ons uiteenjagen, maar als er 100.000 mensen de straat op gaan, gedraagt de oproerpolitie zich heel braaf, ’ zegt Maria Pevtsjich, een medewerker van Navalny’s anti-corruptiefonds. ‘Weet u wie onze grootste vijand is? Nee dat is niet Poetin. Poetin kan het prachtige Rusland van de toekomst niet tegenhouden. Onze grootste vijand is onverschilligheid en apathie en a-politiek zijn. (…). Voor vrijheid moet je nu direct strijden’, klinkt het aan het eind van de video.

Of mensen inderdaad bereid zijn om het risico te lopen om opgepakt te worden, moet eerst nog blijken. Volgens het onafhankelijke Levada Centrum stond in januari dit jaar 22% van de Russen positief ten opzichte van de protesten (terwijl 37% ze afkeurden). Dat zijn nog altijd tientallen miljoenen mensen, redeneert Volkov. Als er landelijk 500.000 mensen meedoen, zou het de grootste demonstratie in de Russische geschiedenis ooit worden, zegt Volkov in de video.

Uitbreiding in de provincies

Bij de organisatie van landelijke protestacties spelen de lokale kantoren van anti-corruptiefonds FBK een belangrijke rol. Maar voor de lokale teams van Navalny die momenteel op zo’n 36 plaatsen in het land zitten, wordt het werk er niet makkelijker op. Sinds de protesten begin dit jaar, worden er regelmatig politie invallen gedaan bij verschillende afdelingen van FBK. Toch wordt de animo onder de medewerkers (grotendeels jonge vrijwilligers) er niet minder om. Deze maand maakte FBK bekend dat er binnenkort tien nieuwe regionale kantoren geopend zullen worden, waaronder één in de provinciestad Vladimir, nog geen twee uur sporen van Moskou en op 80 kilometer afstand van de strafkolonie van Navalny.

Hoewel werken voor FBK riskant is, en de nieuwe 21-jarige coördinator van het kantoor in provinciestad Vladimir vijf dagen in de cel doorbracht omdat hij beschuldigd werd van de organisatie van de lokale protestactie in januari (met ongeveer 2.000 deelnemers), zegt hij tegen Radio Free Europe, niet bang te zijn een nieuw kantoor te openen. ‘Het gevaar dat we riskeren door een oppositiebureau te openen is niets vergeleken met het gevaar dat ons land loopt als we ons niet met politiek bezighouden.’

Bronnen: Meduza, Radio Free Europe, Navalny.com, RBK, Mediazona, Znak, Deutsche Welle, Kommersant

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.