Huiszoekingen bij Navalny's staf in meer dan veertig steden

In meer dan veertig Russische steden vonden donderdagochtend 12 september huiszoekingen plaats bij medewerkers en kantoren van Aleksej Navalny. Ook enkele verkiezingswaarnemers waaronder twee leden van NGO Golos kregen hiermee te maken. De acties vinden plaats in de nasleep van de regionale verkiezingen waarbij pro-Kremlin kandidaten in de Moskouse gemeenteraad bijna de helft van hun zetels kwijtraakten.

huiszoeking bij navalnyAgenten doen huiszoeking bij regionale kantoren Navalny. Foto twitter

 

Medewerkers van de veiligheidsdiensten hebben donderdagochtend meer dan 150 huiszoekingen gedaan bij bijna alle regionale kantoren van de Navalny staf die in 45 steden actief is (op deze kaart een overzicht). In Moskou, Samara en Oefa hebben 10 september al huiszoekingen plaatsgevonden bij de lokale kantoren. Het nieuws is bevestigd door Leonid Volkov, federale stafchef van oppositieleider Aleksei Navalny en door mensenrechtenadvocaat Pavel Tsjikov van advocatenbureau Agora. Een aantal coördinatoren is meegenomen voor verhoor en daarna weer vrijgelaten. Bovendien is de persoonlijke bankrekening van sommige stafmedewerkers geblokkeerd, meldt Navalny’s persvoorlichter Kyra Jarmysj op Twitter.

Behalve regionale kantoren van de Navalny staf waren ook privéadressen van coördinatoren en vrijwilligers doel van de huiszoekingen, zei Volkov. Bij de acties zijn volgens Volkov minimaal 1000 ‘siloviki’, oftewel medewerkers van de veiligheidsdiensten betrokken. In Perm klommen medewerkers van de veiligheidsdienst het kantoor van de lokale staf binnen via een raam en in Jekaterinboerg opende een agent de deur van het kantoor met een eigen sleutel. ‘Overal is het belangrijkste doel in beslagname van zoveel mogelijk apparatuur’ schrijft Volkov 12 september op Twitter. Navalny’s persvoorlichter Kyra Jarmysj noemt de huiszoekingen ‘een daad van afschrikking en beroving’.

Onderzoek naar witwassen

Het door oppositieleider Navalny opgerichte Anti-Corruptiefonds FBK werd 3 augustus beschuldigd van het witwassen van geld. Dat is volgens Volkov de officiële reden van de huiszoeking. Het zou gaan om crimineel geld ter waarde van 75 miljoen roebel (aanvankelijk ging het om 1 miljard roebel) dat gebruikt is ter financiering van FBK in de periode 2016-2018. FBK zou van iemand geld hebben aangenomen in roebels en buitenlandse valuta. Dit geld zou door een crimineel in ontvangst zijn genomen, zijn witgewassen en is vervolgens via verschillende rekeningen bij FBK terechtgekomen. Deze aanklacht werd 4 september 2019 ingediend en op dinsdag 10 september gaf de Moskouse Basmanny rechtbank volgens Volkov toestemming voor huiszoekingen.

Onduidelijk is echter waarom de huiszoekingen plaatsvinden bij de regionale stafkantoren van Navalny aangezien die los staan van het Anti-Corruptiefonds FBK dat in Moskou is gevestigd. Volkov denkt dat de huiszoekingen met het succes van het zogenaamde ‘slim stemmen’ te maken hebben. Mede door Navalny’s campagne waarmee hij Moskovieten opriep om strategisch te stemmen, verloren pro-Kremlin kandidaten 8 september bijna de helft van de zetels in de Moskouse gemeenteraad.

Onafhankelijke waarnemers

Bovendien zijn er donderdag ook huiszoekingen gedaan in Kazan en Saratov bij coördinatoren van de onafhankelijke waarnemingscommissie Golos en bij twee andere verkiezingswaarnemers. Ook deze huiszoekingen worden in verband gebracht met de aanklacht tegen Navalny’s FBK hoewel de link tussen de verkiezingswaarnemers en de ‘witwaszaak’ onduidelijk is.

Wel hebben deze onafhankelijke waarnemers gedurende de campagneperiode voorafgaand aan de regionale verkiezingen lezingen gehouden voor andere waarnemers waaronder medewerkers van Navalny’s staf. De huiszoekingen lijken daarom een poging om maatschappelijke betrokkenheid van activisten bij de verkiezingen af te straffen.

Straf voor protest

FBK had deze zomer al vaker te maken met huiszoekingen. De rekeningen van het Anti-Corruptiefonds en van enkele medewerkers werden al een keer eerder geblokkeerd. Het hoofd van de sociologische afdeling van FBK, Anna Birjoekova (die de vrouw is van Leonid Volkov), werd begin september ondervraagd. Daarnaast werden vertegenwoordigers van FBK en de Navalny-staf ook ondervraagd in het kader van ‘de Moskouse zaak’, de strafzaak die het Russische openbaar ministerie aanspande tegen demonstranten naar aanleiding van ‘massale onlusten’ in de hoofdstad.

Ook zijn er schadeclaims ingediend door overheidsbedrijven tegen medewerkers van FBK waaronder tegen juriste Ljoebov Sobol die het gezicht werd van de zomerse protestacties. FBK medewerker Georgi Alboerov denkt dat de schadeclaim te maken heeft met de protestactie van 3 augustus. De eisers zijn staatsbedrijven waaronder het openbaar vervoerbedrijf Mosgortrans en drie zelfstandige ondernemers. Het openbaarvervoerbedrijf eist een schadeclaim van 272 duizend roebel. Een eerdere schadeclaim die het staatsbedrijf had ingediend tegen organisatoren van de zomerse protestacties voor vrije verkiezingen is al ingewilligd.

In een videoboodschap wendde Navalny zich donderdag tot zijn volgers op YouTube. De huiszoekingen maken volgens hem duidelijk dat Vladimir Poetin 'ontstemd' is vanwege het verlies van pro-Kremlinkandidaten bij de gemeenteraadsverkiezingen van 8 september 2019. De verkiezingen van de Staatsdoema (parlement) zijn pas in 2021 en daarom kunnen de autoriteiten zich alles veroorloven om de ‘vijand’ schade toe te brengen zonder de irritatie van de kiezer te wekken, luidt het commentaar op de huiszoekingen van politicoloog Abbas Galjamov in zakenkrant Vedomosti. De groeiende proteststemming die met name zichtbaar werd in Moskou is voor het Kremlin reden om een volgende electorale zege voor de oppositie te voorkomen middels druk van de veiligheidsdiensten, redeneert Galjamov. ‘Het is duidelijk dat het regime bijna geen politieke instrumenten meer in handen heeft, in de strijd om de maatschappelijke opinie heeft de oppositie definitief gewonnen, aangezien zelfs het niet toelaten van politieke tegenstanders niet voldoende blijkt om de macht voor een nederlaag te behoeden’, concludeert hij in Vedomosti.

Bronnen: Meduza, Vedomosti, Kommersant

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.