Wetenschappers protesteren tegen politieoptreden in Moskou

Behalve bloggers, rappers en musici protesteren in Moskou ook steeds meer wetenschappers tegen het disproportionele politieoptreden tijdens de demonstraties tegen het weren van oppositiekandidaten bij de Moskouse gemeenteraadsverkiezingen van de afgelopen weken.

demonstratie moskou 10 aug cops

Onder de hashtag STOP РЕПРЕССИИ # СДЕЛАЙ, ЧТО СМОЖЕШЬ (Stop de repressie, doe wat je kun) publiceerde politicoloog Kirill Rogov een open brief tegen het politiegeweld, die inmiddels door meer dan 70 politicologen, filosofen, historici, sociologen en economen is ondertekend. Onder hen zijn bekende namen als politicoloog Vladimir Gelman, econoom Vladislav Inozemtsev, spin doctor Gleb Pavlovski, politicoloog Maksim Troedoljoebov, politicologe Lilia Sjevtsova, historicus Andrej Zoebov, politicologe Olga Malinova, socioloog Grigori Joedin en uitgeefster Irina Prochorova.

'Voor onze ogen herrijst de praktijk van het fabriceren van politieke zaken, die gebruikt worden voor onderdrukking van andersdenkenden, voor afranselingen, arrestaties en machtsmisbruik. Elke verstandige mens die de tekst van artikel 212 van het Wetboek van Strafrecht leest kan zich ervan overtuigen dat er op 27 juli, 3 noch 10 augustus geen sprake was van "massale onlusten". De hele zaak, op grond waarvan het Onderzoekscomité bijna dagelijks steeds nieuwe figuranten oppakt is volkomen uit de lucht gegrepen en wijkt in de kern nauwelijks af van de door de Stalin-beulen gefabriceerde executiezaken over "de ondermijning van het Kremlin",' aldus de verklaring. Vreedzaam demonstreren wordt tot crimineel vergrijp verklaard.

Bijzonder cynisch noemt de verklaring het feit dat 'geweld tegen overheidsfunctionarissen' wordt ingezet tegen vreedzame burgers, die zelf door de Nationale Garde zonder enige aanleiding worden neergeknuppeld.

'Wij constateren dat de praktijk van politieke repressie in de laatste maanden in Rusland een systematisch karakter heeft aangenomen en steeds wijdverbreider raakt. De belangrijkste slachtoffers van die repressie zijn heel jonge burgers, wier schuld uitsluitend bestaat uit hun acute gevoel voor rechtvaardigheid. Die weg voert naar de dictatuur.'

De ondertekenaars roepen de overheid op de geweldsspiraal te stoppen en de burgers om op iedere mogelijke manier geweldloos verzet te bieden. 'Wij roepen op tot een Rusland-brede burgercampagne tegen politieke repressie. Eenmansdemonstraties, vlugschriften, graffiti, collectieve open brieven, dagelijkse steunacties voor mensen in de gevangenis, tegen wie rechtszaken worden voorbereid.' 

Meer wetenschappelijk protest

Intussen hebben ook nog bijna 250 andere wetenschappers een tweede protestbrief tegen de politieke repressie ondertekend. Ze eisen de vrijlating van veertien demonstranten die (deels) in staat van beschuldiging worden gesteld wegens overtreding van artikel 212 van het Wetboek van Strafrecht, de 'organisatie van massa-onlusten'.

'Wij, Russische wetenschappers, werkzaam in universiteiten en wetenschappelijke instituten binnen en buiten Rusland, zijn uitermate verontwaardigd over de juridische vervolging van deelnemers van de vreedzame protesten in verband met de verkiezingen voor het Moskouse parlement. Ons verenigt de wetenschap en bewuste leugens, verdraaiing van feiten en vooral de jacht op andersdenkenden die zich verzetten tegen de leugens van de overheid zijn onverenigbaar met ons beroep. Wij zien met stijgende verontrusting hoe verzet tegen leugens in Rusland een misdrijf aan het worden is en dat politieke repressie vergezeld gaat met een toename van absurde beschuldigingen, onder meer over zogenaamde 'massa-onlusten' en 'inmenging uit het buitenland'.'

Ruim tweehonderd medewerkers van de prestigieuze Moskouse Economische Hogeschool ondertekenden inmiddels een petitie waarin ze de Moskouse rechtbank en het Onderzoekscomité vragen hun student Jegor Zjoekov (21) vrij te laten en de zaak tegen de zogenaamde 'massa-onlusten' stop te zetten. Zjoekov is een van de verdachten in wat reeds de 'Moskouse Zaak' is gedoopt. Hij zou demonstranten aanwijzingen hebben gegeven welke richting ze op moesten lopen en werd daarom gebombardeerd tot een van de organisatoren van de protesten.  

Protest van Mensenrechtenraad

Eerder al publiceerden dertig leden van de (50 leden tellende) Mensenrechtenraad van Poetin een verklaring op hun site waarin ze het politieoptreden, de willekeurige arrestaties en de beperkte toegang van advocaten tot de arrestanten veroordeelden. Hun bevindingen waren gebaseerd op eigen waarneming. Een van de leden van de Raad, Igor Kaljapin, voorzitter van de ngo 'Comité tegen marteling', werd zelf ten onrechte opgepakt tijdens een van de demonstraties.

De Mensenrechtenraad is een van de overlegorganen van de president en spreekt zich in haar regelmatige ontmoetingen met Poetin uit over mensenrechtenschendingen. Sommige criticasters beschouwen de raad als een vorm van collaboratie. De ondertekenaars, onder wie de gezaghebbende advocaat Genri Reznik, politicoloog Jekaterina Schulmann, filmregisseur Aleksandr Sokoerov en Roman Romanov, directeur van het Goelagmuseum in Moskou, constateerden dat 'bijna alle arrestaties de bestaande procedures schonden en een ongemotiveerde en in hoge mate willekeurige indruk maakten'.

Daarnaast werden de arrestaties 'heel hardhandig en grof' uitgevoerd, 'met ongegrond fysiek geweld en met overduidelijke respectloosheid ten aanzien van de arrestanten'. Gezagsdragers sloegen met wapenstokken wreed op mensen in die geen enkel verzet pleegden en dit alles roept 'ernstige verontrusting' op bij de ondertekenaars. 

Het protest vond plaats tegen de achtergrond van verkiezingen maar 'de machtsorganen mogen geen vooringenomenheid aan de dag leggen over de politieke overtuigingen van burgers'. 'De praktijk van willekeurige aanhoudingen moet stoppen.' Conflicten moeten opgelost worden 'via een vreedzame politieke dialoog en vrije en eerlijke verkiezingen'. 

Ander geluid

Zes andere leden van de Mensenrechtenraad, onder meer Maksim Zamsjev, hoofdredacteur van de Literatoernaja Gazeta en Maria Bolsjakova van de Bond van gezinnen van militairen in Rusland, ondertekenden een tegenovergestelde verklaring, die juist de nadruk legt op het illegale karakter van de protesten. De Kiescommissie, aldus deze verklaring, heeft onomwonden vastgesteld dat handtekeningen ter ondersteuning van enkele (oppositie)kandidaten' voor de verkiezingen niet rechtsgeldig waren. 'Enkele oppositiepolitici blijven echter hun openlijke disrespect voor de wet, voor de overige kandidaten en de gezagsgetrouwe kiezers demonstreren door burgers op te roepen deel te nemen aan ongeoorloofde steunacties.' En hoewel de overheid de burgers officieel heeft gewezen op hun verantwoordelijkheid, volharden zij in hun acties, aldus de verklaring.

'Pogingen om niet-gesanctioneerde publieke evenementen door te voeren, benevens provocerende acties van de kant van de deelnemers zullen beschouwd worden als een bedreiging van de openbare orde en direct de kop worden ingedrukt,' aldus de zes ondertekenaars. 'Er is reeds vastgesteld dat de eerder doorgevoerde ongesanctioneerde acties geleid hebben tot een verlies van vele miljoenen aan schade aan objecten van de infrastructuur van Moskou.' Met name deze zinsnede leidde tot woede en spot op de sociale media. De Moskouse metro heeft inmiddels bij de rechtbank een klacht tegen de demonstranten ingediend wegens de hinder die ze van de acties zegt te hebben ondervonden.

Smart Vote

Inmiddels wil het Anti-Corruptiefonds FBK van Aleksej Navalny een vorig jaar ontwikkelde actiemethode inzetten om mensen bij de verkiezingen van 8 september de mogelijkheid te geven een proteststem uit te brengen.  Het Smart-Vote project is bedoeld om mensen uit te leggen hoe en op wie ze moeten stemmen om regeringspartij Verenigd Rusland een nederlaag toe te brengen. Kandidaten van Verenigd Rusland presenteren zich vaak als onafhankelijke kandidaten en dat maakt de keuze in het stemhokje moeilijk, aldus Leonid Volkov van FBK. Tegen het Fonds is door het Onderzoekscomité inmiddels een fraudezaak geopend. Tijdens een politieinval werden apparatuur en documentatie van FBK in beslag genomen. Navalny zelf werd tijdens de laatste demonstraties opgepakt en zit zijn zoveelste dertig dagen cel uit.  

 

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.