Google maakt onder Russische druk de Krim deel van Rusland

Wegens druk van de Russische overheid is het Amerikaanse Google akkoord gegaan met censuur en de wijziging van zijn kaarten. Zo is de Krim volgens Google Maps nu volledig Russisch en worden 'extremistische' websites uit de zoekmachine verwijderd.

kaart russischScreenshot van Russische Google Maps. Er is een grens tussen de Krim en Oekraïne. Plaatsen op de Krim hebben nu de Russische spelling, terwijl plaatsen in de rest van Oekraïne wel de Oekraïense spelling behouden.

Sinds begin 2019 werkt Google samen met Roskomnadzor, de Russische dienst voor toezicht op massamedia en het internet, om zoekresultaten te verwijderen die door de Russische overheid zijn verboden. Ook verlangde de Doema aanpassingen, omdat bij een deel van de Russische Google-gebruikers de Krim niet werd getoond als onderdeel van Rusland, maar als betwist gebied. Vasili Piskarjov, voorzitter van de commissie veiligheid en anti-corruptie van de Doema, legde in een persconferentie uit dat het probleem zo snel mogelijk door Google zou worden opgelost. Als dit niet binnen een maand zou gebeuren, zou de procureur-generaal maatregelen nemen, dreigde hij.

Google zegt er alles aan te doen om een zo objectief mogelijk beeld van de Krim te geven. Daarom geeft het de Krim in verschillende landen op verschillende manieren weer. Toen dit recentelijk niet helemaal lukte zei Vjatsjeslav Volodin, voorzitter van de Doema, dat Ruslands soevereiniteit op het internet verdedigd moet worden. 'Anders scheuren ze straks wéér een stuk land van ons af en delen ze het aan een ander toe,' zei hij.

Roskomnadzor heeft een zwarte lijst van materiaal dat op het Russische internet verboden moet worden. Google houdt zich met de nieuwe afspraak niet helemaal aan de lijst, maar verwijdert ongeveer 70% van het verboden materiaal uit haar zoekmachine. Het bedrijf krijgt dagelijks te horen welke sites verboden moeten worden, maar controleert ook of er ook echt een reden is om de links te verwijderen.

Boetes

In december 2018 kreeg Google een boete van 500.000 roebel (6.700 euro) omdat het zich niet hield aan de zwarte lijst van Roskomnadzor.  Inmiddels is er een oplossing gevonden waar beide partijen tevreden mee zijn. Meduza schrijft dat Google in Rusland volgens de wet niet geblokkeerd had kunnen worden voor het niet meewerken, terwijl Roskomnadzor hier wel mee heeft gedreigd.

De zwarte lijst van Roskomnadzor is voornamelijk bedoeld voor sites die extremistisch zijn of materiaal bevatten over drugsgebruik, gokken en pornografie. Google krijgt steeds meer verzoeken om extremistisch materiaal te verwijderen. Driekwart van de links zijn van YouTube, dat eigendom is van Google zelf.

Terwijl sommige links op de lijst werkelijk vallen onder deze categorieën, vraagt Roskomnadzor ook om de verwijdering van politiek gevoelige inhoud. Zo werd oppositieleider Aleksei Navalny in februari 2018 door Roskomnadzor onder druk gezet om een video van zijn onderzoek naar de oligarch Oleg Deripaska, die op YouTube te zien was, te verwijderen. Er werd gedreigd met het blokkeren van Navalny’s YouTube-kanaal. De video staat echter nog altijd online.

navalny deripaskaScreenshot van Navalnys video over oligarch Deripaska

Naast Google kregen zowel Facebook als Twitter in december 2018 een waarschuwing. Als ze niet mee zouden werken met de voorwaarde van het Kremlin om de data van Russische gebruikers in Rusland te bewaren, zouden ze beide een boete van 5.000 roebel (nog geen 70 euro) krijgen. De sociale-media bedrijven voldoen inmiddels aan deze voorwaarde, die sinds september 2015 van kracht is en als antiterreur-maatregel werd aangenomen. Ook Apple werkt sinds 2019 mee met deze wetgeving, terwijl LinkedIn en Telegram weigerden hun data beschikbaar te stellen en officieel zijn geblokkeerd. LinkedIn is in Rusland niet meer toegankelijk, maar Telegram kan met een omweg nog steeds worden gebruikt. Ook overheidsfunctionarissen zoals Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov doen dat.

De afspraak tussen Google en Roskomnadzor maakt deel uit van het beleid van de Russische overheid om internet-vrijheid in te perken. Andrei Soldatov schreef voor Raam op Rusland over de technologie waarmee het Kremlin deze controle uitbreidt.

Bronnen: The Moscow Times, Meduza, Vedomosti, Radio Free Europe, RBK

Wekelijkse update?

Iedere donderdag uitgelichte artikelen in uw mailbox

Eerst doorlezen? U kunt zich ook later aanmelden via de home pagina.

Als u in uw browser de cookies blokkeert, ziet u deze popup steeds weer. Daarvoor excuus.