‘Als je kijkt naar de grote onderzoeken die we deden, dan steunen die allemaal op hetzelfde principe: follow the money.’ Dat is de reden dat het grootste onafhankelijke mediabedrijf in Rusland, RosBusinessConsulting - RBC ontmanteld is. Dit zegt de ontslagen hoofdredacteur van RBC, Jelizaveta Osetinskaja, in een interview met de Financial Times.
RBC verspreidde onwelgevallige berichtgeving over de vrienden en familieleden van president Poetin. ‘Toen de Panama Papers werden onthuld,’ vertelt Osetinskaja, ‘heb ik mijn verslaggevers gevraagd om te zoeken naar feiten over Sergej Roldoegin [de cellist en vriend van Poetin op wiens naam off-shore bedrijven in Panama staan]. De bezoekersaantallen van de site stegen alleen maar verder.’
Osetinskaja werd door de Nederlandse media-ondernemer Derk Sauer eind 2013 aangezocht als hoofdredacteur. Zij werkte eerder als hoofdredacteur van het Russische Forbes Magazine. Met haar kwamen meer journalisten van Forbes naar RBC, evenals van de zakenkrant Vedomosti. RBC, bestaande uit een website, een krant, een tijdschrift en een tv-kanaal, werd een kwaliteitsmedium, dat eigen nieuws bracht en onderzoek deed. RBC groeide uit tot de grootste onafhankelijke site met naar schatting 2 miljoen dagelijkse bezoekers.
Miljardair Prochorov
Al sinds vorig jaar is er druk uitgeoefend op het concern, dat eigendom is van de Russische miljardair Michail Prochorov. Derk Sauer, door Prochorov in 2012 als uitgever aangesteld, moest in 2015 het veld ruimen nadat hij als ‘buitenlands agent’ bedreigingen ontving. Hij kreeg een hoge functie in de investeringspoot van Prochorov, het bedrijf Onexim. Ook dat bleek geen veilige haven, want in april deed de Russische justitie invallen in de kantoren van Prochorov en werden Sauer en anderen ervan verdacht aandelenfraude te hebben gepleegd. Een maand later, op 13 mei, volgden de ontslagen van de journalistieke top van RBC. Prochorov zelf heeft niet gereageerd op de gebeurtenissen. Hij geeft RBC op, zo denken waarnemers, en kiest voor zijn immense zakenbelangen.
RBC is het jongste slachtoffer van de ontmanteling van onafhankelijke en kritische nieuwsvoorziening door het Kremlin. Het Russische webmagazine Meduza.io – waarvan de journalisten zich in Riga hebben gevestigd nadat hun site Lenta.ru in Moskou was overgenomen door Kremlin-getrouwe journalisten – zette op een rij welke 12 redacties de afgelopen 5 jaar in Rusland om zeep werden geholpen.